ΕΛΛΗΝΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ ΣΤΗΝ ΡΟΥΜΑΝΙΑ «ΑΦΙΕΡΩΝΕΙ»: ΟΙ ΡΟΥΜΑΝΟΙ ΜΕΙΩΣΑΝ ΤΟΥΣ ΦΟΡΟΥΣ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΜΑΣ «ΑΦΗΣΑΝ» ΧΛΜ. ΠΙΣΩ….

– «Ακούω ότι η Ρουμανία έχει τη μεγαλύτερη ανάπτυξη στην Ευρώπη, 5% το πρώτο εξάμηνο…»

– «Είναι ακριβές. Tους πρώτους έξι μήνες του 2016 το ΑΕΠ της χώρας είναι 5 μεγαλύτερο από το αντίστοιχο περσινό, που ήταν κατά 3,7% μεγαλύτερο από αυτό του 2014, που ήταν περίπου 2% μεγαλύτερο από αυτό του 2013»

– «Κατάλαβα, πάνε και αυτοί για φούσκα…»

– «Από που προκύπτει αυτό το… βαθυστόχαστο συμπέρασμα;»

– «Μα και στην Ελλάδα όταν ανέβηκε το ΑΕΠ, φούσκα ήταν, βασισμένο στα δάνεια. Το ίδιο και στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες…»

– «Ξέρεις κάτι που δεν ξέρω για τη Ρουμανία, ή είσαι ένας ακόμη «ειδικός του καναπέ»;»

– «Μα στην Ελλάδα ακούμε…»

– «Λυπάμαι που θα σε απογοητεύσω, όμως δυστυχώς η Ελλάδα, η πόλη που ζούμε, η γειτονιά μας και 10 φίλοι δεν είναι πια το κέντρο του κόσμου. Ούτε αποτελούν κάποιο μέτρο σύγκρισης για τους άλλους λαούς. Άλλο πράγμα ο θαυμασμός των ξένων για την Ιστορία μας (που την ξέρουν καλύτερα από το 90% των Ελλήνων), άλλο θέμα η επιθυμία τους για διακοπές εδώ το καλοκαίρι και τελείως διαφορετικό ζήτημα το πώς αυτοί προοδεύουν ή όχι…»

– «Μα γίνεται ανάπτυξη χωρίς δανεικά; Οι καθηγητές, οι οικονομολόγοι και τα sites ξέρουν καλύτερα από εσένα»

– «Είμαι βέβαιος ότι όλοι τους είναι καλύτεροι. Ας αφήσουμε όμως τις γενικολογίες… ειδικά για τη Ρουμανία, υπάρχει κάποιος που έχει τεκμηριωμένη άποψη; Ή μιλάει «από το αεροπλάνο», όπως λένε οι Ρουμάνοι για τους πάσης φύσεως θεωρητικούς που μιλούν για θέματα που δεν γνωρίζουν;»

– «Δηλαδή εσύ λες ότι η Ελλάδα θα πάει μπροστά αν πέσουν οι φόροι της; Αυτά είναι νεοφιλελεύθερα…»

– «Εγώ λέω ότι παρέχω υπηρεσίες και εμπορεύομαι αγαθά στη Ρουμανία. Τόσο εγώ όσο και οι πελάτες μου που έκαναν εταιρία στη χώρα πληρώνουμε 3% επί του τζίρου στην εταιρία που έχει τζίρο ως 100.000 Ευρώ και 16% επί των κερδών σε αυτή που έχει μεγαλύτερο τζίρο. Καταβάλλω ΦΠΑ 9% για τα τρόφιμα και 5% για το μέρισμα, ενώ δουλεύω ΜΟΝΟ με καλούς συμβούλους. Προσπαθώ να βρω προσωπικό και δεν τα καταφέρνω μιας και στο Βουκουρέστι οι μισθοί για τους ικανούς πέρασαν το Ελληνικό επίπεδο των 600 – 800 Ευρώ / μήνα και παρατηρώ ότι εκατομμύρια Ρουμάνοι πήγαν διακοπές φέτος το καλοκαίρι, χωρίς κανένας τους να πάρει διακοποδάνειο».

– «Μα δεν υπάρχει φτώχεια και εκεί;»

– «Φυσικά και υπάρχει, αλλά η Ρουμανία είναι πιο περίπλοκη και σύνθετη από ότι νομίζεις, είναι… 3 χώρες σε μία. Περίπου 1 στους 2 Ρουμάνους ζουν δύσκολα. Όμως οι φτωχοί μειώνονται και οι άνθρωποι ζουν καλύτερα, με τις δικές τους δυνάμεις, λόγω του δρόμου που επέλεξε η χώρα τους, αυτόν των χαμηλών φόρων που αναιρούν τον λόγο για κάποιον να φοροδιαφύγει».

Ανάπτυξη 5%, χωρίς δάνεια

Η Ρουμανική οικονομία «έτρεξε» του πρώτο εξάμηνο του 2016 με τον μεγαλύτερο ρυθμό ανάπτυξης στην Ευρώπη. Αυτό συνέβη ενώ:

• Ο πληθωρισμός παραμένει αρνητικός
• Τα δάνεια παραμένουν λιγότερα από τις καταθέσεις
• Ουσιαστικά το δεύτερο τρίμηνο του έτους μειώθηκε ο ρυθμός χορήγησης νέων δανείων, λόγω του ότι η Κεντρική Τράπεζα έχει τα μάτια στραμμένα στην Παγκόσμια Οικονομία και είναι εναντίον μίας ανεξέλεγκτης πιστωτικής επέκτασης
• Το 10% όλων των διαφημίσεων στις μεγάλες πόλεις αφορά εταιρίες που ψάχνουν προσωπικό (και δεν βρίσκουν…)
• Τα Ευρωπαϊκά Κονδύλια της περιόδου 2014 – 2020 δεν άρχισαν ακόμη να χορηγούνται (άνοιξαν τα προγράμματα και ως το τέλος του έτους θα συμβασιοποιηθούν πολλά δις Ευρώ), με ορατά αποτελέσματα εντός της επόμενης τριετίας.

Στην εξίσωση της Ρουμανίας δεν υπάρχει ο παράγοντας «ανάπτυξη μέσω δανεισμού».

«Τότε πώς αναπτύσσονται αυτοί και εμείς δεν μπορούμε;»

Οι Ρουμάνοι υπέγραψαν Μνημόνιο το 2009. Νωρίτερα, το νόμισμά τους υποτιμήθηκε εντός λίγων εβδομάδων (και έκτοτε σταθεροποιήθηκε οριστικά), το ΑΕΠ τους κατρακύλησε εκείνη τη χρονιά. Επέλεξαν όμως μία άλλη συνταγή αντί της Ελληνικής:

• Απέλυσαν 100.000 δημοσίους υπαλλήλους
• Μείωσαν μία φορά τους μισθούς και τις συντάξεις κατά 25%
• Αύξησαν τον ΦΠΑ στο 24%, από το 19%, άπαξ.
• Κράτησαν σταθερή τη φορολογία τους, αρνούμενοι να την αυξήσουν
• Κυνήγησαν ΑΠΗΝΩΣ τη φοροδιαφυγή
• Φυλάκισαν με αποδείξεις διαφθοράς (και άρχισαν να κατάσχουν περιουσίες από) εκατοντάδες πολιτικούς, επιχειρηματίες και δημόσιους λειτουργούς, δίνοντας το μήνυμα ότι «οι χαμηλοί φόροι πρέπει να πληρώνονται / η διαφθορά τιμωρείται»
• Ξεκαθάρισαν την κατάσταση με τις τράπεζές τους, χωρίς «νόμους Κατσέλη» κλπ.

Όχι τυχαία, βγήκαν από το Μνημόνιο αμέσως μόλις έληξε η προγραμματική περίοδος και φέτος αποπλήρωσαν στο ΔΝΤ και το τελευταίο Ευρώ που δανείστηκαν.

Έτσι εδώ και 3 – 4 χρόνια η Ρουμανία «τρέχει»…

• Ανάρρωσε δημοσιονομικά. Έχει χαμηλότατα ελλείμματα και χρέος περίπου 38% (!) επί του ΑΕΠ (αναμένεται να μειωθεί ως ποσοστό, μιας και το έλλειμμα φέτος θα είναι περίπου 3% και η ανάπτυξη πάνω από 5%)
• Μείωσε έτι περαιτέρω τους φορολογικούς της συντελεστές (το 3% για μικρές εταιρίες έγινε 1 – 2 – 3%, ο ΦΠΑ κατέβηκε στο 20% και 9% στα τρόφιμα, το μέρισμα φορολογείται με 5%). Παρόλα αυτά τα έσοδά της αυξάνονται!
• Η χώρα παραμένει ο νο.1 προορισμός των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων στη ΝοτιοΑνατολική Ευρώπη.
• Με την (υγιή) ανάπτυξη, κατέστη δυνατό να επιστραφούν σταδιακά οι μειώσεις των συντάξεων και των μισθών, ενώ ήδη από πέρσι ξεπέρασαν τα επίπεδα προ Μνημονίου.
• Η Γεωργία άρχισε να «ξεμπλοκάρει» και αναπτύσσεται ραγδαία, ενώ θα υποδεχθεί και άλλα 10 δις Ευρώ ενισχύσεις για νέες επενδύσεις.
• Πρόσφατα μειώθηκε ο ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια (από το 20% στο 9%), ενώ η βενζίνη και το πετρέλαιο κοστίζουν περί το 1,04 Ευρώ / λίτρο.
• Ο κλάδος του Ρουμανικού ΙΤ σαρώνει, με εκατοντάδες χιλιάδες υπαλλήλους αμειβόμενους με μεγάλους μισθούς και δεκάδες νέες εταιρίες να εισρέουν στη χώρα (το Ρουμανικό Δημόσιο ανακοίνωσε ότι θα προσλάβει προγραμματιστές με 2.000 Ευρώ / μήνα και τα ΜΜΕ απάντησαν «μόνο με τόσα; Ποιος θα πάει;»)
• Η μείωση των φόρων και οι νέες επενδύσεις αύξησαν το διαθέσιμο εισόδημα του μέσου πολίτη, που είναι λογικό να στηρίξει την κατανάλωση (= ανέβηκαν και οι εισαγωγές), ενώ αυξήθηκε και η αποταμίευση.
• Οι εξαγωγές της παρέμειναν ισχυρότατες, το 2016 θα κλείσουν άνω των 54 δις Ευρώ.
• Ξεκίνησε πρόγραμμα επαναπατρισμού των Ρουμάνων της διασποράς, που τους προσφέρουν πολύ καλούς μισθούς για να γυρίσουν πίσω.

Παράδεισος όχι. Σταδιακά όμως μετατρέπονται σε «σοβαρή χώρα»

Εμείς οι Έλληνες είμαστε της υπερβολής. Έτσι λοιπόν συχνά οι «άπιστοι Θωμάδες» μετατρέπονται γρήγορα σε «φανατικούς υπέρμαχους» και τα βρίσκουν όλα εκεί τέλεια στη Ρουμανία. Δεν είναι παράδεισος, σίγουρα όχι. Όμως είναι σε φάση ανάπτυξης και σταδιακά μετατρέπεται σε «σοβαρή Ευρωπαϊκή χώρα».

Ίσως τη μόνη μεγάλη και σοβαρή Ευρωπαϊκή χώρα όπου οι Έλληνες μπορούν να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο και να συμμετάσχουν / επωφεληθούν από τη μελλοντική της περαιτέρω πρόοδο….

Ο κ. Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης είναι διευθύνων σύμβουλος της MORE στη Ρουμανία, Πρόεδρος του Ρουμανικού Συνδέσμου Βιομάζας και Βιοαερίου (ARBIO), εκλεγμένο μέλος του δ.σ. του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιομάζας (AEBIOM) και Αντιπρόεδρος της Αγροτικής Ομοσπονδίας ProAgro (Ρουμανική ΠΑΣΕΓΕΣ).