ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: ΕΝΑΣ ΕΔΩ, ΕΝΑΣ ΕΚΕΙ…ΚΑΝΕΝΑΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ
«Το εργασιακό τοπίο σήμερα θυμίζει πραγματικά κινούμενη άμμο. Για πρώτη φορά είναι τόσο γκρίζο, τόσο μουντό, με τα όνειρα, τις φιλοδοξίες και την όρεξη για δουλειά να μπαίνουν στον πάγο. Η κατάσταση είναι απογοητευτική. Εκατοντάδες άνεργοι δημοσιογράφοι αναζητούν απεγνωσμένα θέσεις εργασίας, οι οποίες στην Θεσσαλονίκη είναι από δυσεύρετες έως ανύπαρκτες. Και σαν να μην φθάνει αυτό, έχουμε και την κυβέρνηση να ορίζει τον αριθμό των τηλεοπτικών αδειών σε 4, απόφαση που θα επιφέρει τραγικές συνέπειες. Τι αισθάνομαι; Μεγάλη ανασφάλεια. Το μέλλον είναι αβέβαιο. Είμαι μητέρα τριών παιδιών και η ανησυχία μου για το πως θα εξελιχθούν τα πράγματα, διογκώνεται καθημερινά. Βρίσκομαι στον χώρο από το 1993, και ποτέ δεν θυμάμαι τόσες δυσκολίες. Παλιότερα, είχαμε το δικαίωμα της επιλογής. Αν κάτι δεν μας άρεσε, μπορούσαμε να ψάξουμε για κάτι καλύτερο, και σχεδόν πάντα το βρίσκαμε. Οι περισσότεροι είχαν και μία, και δύο, και τρεις δουλειές. Ραδιόφωνα, τηλεόραση, εφημερίδες, περιοδικά. Οι επιλογές ήταν πολλές, αρκεί να ήθελες να δουλέψεις. Είμασταν 20 χρονών και είχαμε την δυνατότητα να στήσουμε σπιτικά, να αγοράσουμε αυτοκίνητο. Με δυο λόγια, είμασταν οικονομικά ανεξάρτητοι» παραδέχεται με πίκρα στο bangladeshnews.gr η δημοσιογράφος και παρουσιάστρια του δελτίου ειδήσεων του «TV MAKEΔΟΝΙΑ», Δέσποινα Μποτίτση.
ΕΙΝΑΙ ΣΙΓΟΥΡΟ ΟΤΙ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΠΟΛΥΣΗΣ, Η ΝΕΑ ΜΑΣ ΔΟΥΛΕΙΑ ΘΑ ΣΥΝΟΔΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΧΕΙΡΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ…
«Γνωρίζω συναδέλφους που απολύθηκαν εδώ και χρόνια και ακόμη ψάχνουν δουλειά. Με την αξιοπρέπεια τους καταρρακωμένη και την περηφάνεια τους πληγωμένη. Κάποιοι αναγκάστηκαν να φύγουν στο εξωτερικό, άλλοι να εξασκήσουν ένα επάγγελμα, διαφορετικό από αυτό που αγάπησαν. Υπάρχουν βεβαίως και αυτοί που υποστηρίζουν ότι δουλειές υπάρχουν, αλλά μάλλον βολεύτηκαν από την κατάσταση και βρίσκουν δικαιολογίες. Εντάξει, δουλειές υπάρχουν. Με τι απολαβές όμως, τι συνθήκες, με πόσες ώρες εργασίας; Είμαι σίγουρη πως για να ανταπεξέλθει κάποιος σήμερα στις υποχρεώσεις του, πρέπει να δουλεύει από το πρωϊ μέχρι το βράδυ. Πιστεύω πως αν και εγώ βρεθώ άνεργη, κάτι που μπορεί να συμβεί από την μια στιγμή στην άλλη, δουλειά θα βρώ. Μπορεί να είναι σχετική με το επάγγελμα μου, μπορεί και όχι. Πάντα βρίσκεις. Το θέμα είναι ποιες συνθήκες θα αντιμετωπίσεις. Θα πρέπει να αναζητήσεις εντελώς διαφορετικούς τρόπους για να βγάλεις τα προς το ζην. Τα δεδομένα που διαμορφώνονται στην προσωπική σου ζωή, στην οικογένεια σου, αλλάζουν δραστικά».
ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΥΣ Η ΥΠΟΜΟΝΗ ΓΙΑ ΚΑΤΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟ…
«Ποιος φταίει για όλα αυτά; Σίγουρα όχι εμείς, που κάνουμε την δουλειά αυτή με πάθος και με αγάπη. Που προσπαθούμε κάθε μέρα να γίνουμε καλύτεροι. Πριν από χρόνια σκεφτόμουν ότι θα ήταν όμορφο, εαν ένα από τα παιδιά μου, ζητούσε να γίνει δημοσιογράφος. Τώρα, η σκέψη και μόνο με στεναχωρεί, γιατί η κατάσταση στον χώρο μας, έχει δυσκολέψει υπέρμετρα. Όσο για τους νέους που κόντρα στις δυσκολίες της εποχής, επιλέγουν να ακολουθήσουν την δημοσιογραφία; Τους θαυμάζεις γιατί ξέρεις πως θα μάχονται και θα αγωνίζονται καθημερινά, μέσα από μικρές δουλειές για να πραγματοποιήσουν το όνειρο τους. Όλοι μας, πρέπει να διατηρήσουμε τις αντοχές μας και την ψυχική μας δύναμη».
Θυμάμαι πριν από μερικά χρόνια, έναν απολυμένο δημοσιογράφο της εφημερίδας «Αγγελιοφόρος» να μου περιγράφει τι αποκαρδιωτικό θέαμα είναι μια άδεια αίθουσα σύνταξης. Εκεί που κάποτε χτυπούσαν μανιωδώς μολύβια και πληκτρολόγια, να επικρατεί νεκρική σιγή. Οι καρέκλες άδειες. Χωρίς δημοσιογράφους να μιλάνε, να φωνάζουν, να μαλώνουν, να γελάνε. Μέσα σε μια αίθουσα που «έβραζε» από ένταση και δημιουργικότητα, όπου τα κείμενα γράφονταν και ξαναγράφονταν ασταμάτητα, προτού παραδοθούν για το τελικό ok στον αρχισυντάκτη. Οι αναγνώστες βλέπετε, και υπήρχαν…και ανυπομονούσαν να διαβάσουν. Σήμερα, οι εικόνες αυτές ανήκουν σε ένα ειδυλλιακό παρελθόν, που η επιστροφή του μοιάζει τόσο πιθανή, όσο και η προοπτική να εξέλθουμε αλώβητοι από τα μνημόνια. Η δημοσιογραφική πιάτσα της Θεσσαλονίκης έχει νεκρώσει. Οι έχοντες ακόμη εργασία, δακτυλοδεικτούμενοι. Οι άνεργοι, «στρατιά» ολόκληρη. Και την ώρα, που το κοντέρ της ζήτησης είναι «κολλημένο» στο μηδέν και η προσφορά «τρέχει» με 100, εκατοντάδες παιδιά αποφοιτούν από τις ιδιωτικές σχολές δημοσιογραφίας, από δημόσια ΙΕΚ και από το Αριστοτέλειο, με την τρελή ελπίδα να βρουν μια δουλειά που θα τους εξασφαλίσει έστω ένα πενιχρό μηνιάτικο. Ακόμη και αυτό όμως, είναι δύσκολο. Δεν λείπουν βεβαίως και οι επιχειρηματίες εκείνοι, που προτιμούν να πάρουν στη δούλεψη τους, νέους δημοσιογράφους, χωρίς εμπειρία, πληρώνοντας τους ψίχουλα, προκειμένου να κατεβάσουν ακόμη περισσότερο το ήδη χαμηλό εργατικό κόστος. Παραγκωνίζοντας τους παλιότερους συναδέλφους που έφτυσαν αίμα για να φτιάξουν μια αξιοπρεπή ατζέντα και να διαθέτουν ως πηγές, 5-10 άτομα, που θα τους αποκαλύψουν το κάτι παραπάνω. Σήμερα, το χαμηλό μεροκάματο ή ακόμη και η πρακτική εργασία ενός άπειρου γραφιά, ανταγωνίζεται και συντρίβει την δημοσιογραφία που δεν κάνει copy-paste, αλλά παράγει ειδήσεις βασιζόμενη σε πρωτογενές υλικό που συνέλεξε…
Ας ρίξουμε μια ματιά στο ιδιωτικό τοπίο των ΜΜΕ στην πόλη μας: «Αγγελιοφόρος», κλειστός. Πριν από μερικούς μήνες, εργαζόμενοι μοίρασαν απεργιακό φύλλο της εφημερίδας στην πλατεία Αριστοτέλους, κατηγορώντας τους Μπακατσέλο, Ψυχάρη και Μπόμπολα, για τραγική διαχείρηση, που οδήγησε το έντυπο στα βράχια. Απαιτούσαν τα δεδουλευμένα 9 μηνών. Τα χρέη της εταιρείας ξεπερνούν τα 20 εκ. ευρώ. Στην εφημερίδα «Μακεδονία», η απλήρωτη εργασία έχει γίνει καθεστώς, με τους δημοσιογράφους να πραγματοποιούν συχνά πυκνά απεργίες, ζητώντας εξόφληση οφειλών, παρά το γεγονός ότι προηγήθηκαν γενναίες μειώσεις μισθών. Ακόμη περιμένουν την εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης της εταιρείας. Στην τηλεόραση «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ», όπου και εργαζόμουν για περίπου 11 χρόνια, το ενημερωτικό τμήμα παραμένει αποδεκατισμένο, με τους συναδέλφους μου να προσπαθούν σκληρά να διατηρήσουν την ενημέρωση σε αξιοπρεπή επίπεδα. Η σκέψη της διοίκησης, σύμφωνα με πληροφορίες, προσανατολίζεται στην μετατροπή του καναλιού σε «θεματικό», δηλαδή στην περαιτέρω συρρίκνωση ή ακόμη και στο κλείσιμο του ενημερωτικού τμήματος. Αντί για ασφαλιστικό και τροϊκα δηλαδή, τσιφτετέλια και κουτσομπολιό. Έχουν υπογραφεί ήδη 2 συμβάσεις για μειώσεις μισθών. Όσον αφορά πάντως την καταβολή της μισθοδοσίας, παραμένουν τυπικότατοι. Τα ανταποκριτικά των αθηναϊκών καναλιών «τρέχουν» ασταμάτητα τους εναπομείναντες συναδέλφους, οι οποίοι, λόγω αναγκών της επικαιρότητας (βλέπε αγροτικό-προσφυγικό) διασχίζουν εκατοντάδες χλμ. καθημερινά. Κάπως καλύτερη η κατάσταση στα ραδιόφωνα, αν και εκεί, οι εργαζόμενοι δέχτηκαν «ψαλίδι» στις αποδοχές τους, με ορισμένους μάλιστα να αποχωρούν. Στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης…άναρχο τοπίο. Χάος. Οι υγιείς εξαιρέσεις, ελάχιστες. Μια χούφτα, οι πληρωμένοι και ασφαλισμένοι συνάδελφοι. Την πληγή αυτή όμως, θα την ξύσουμε σε επικείμενο ρεπορτάζ…
ΔΕΝ ΖΗΣΑΜΕ ΤΑ ΜΕΓΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΕΠΟΧΩΝ, ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΤΗΝ ΜΙΖΕΡΙΑ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ…
«Η γενιά η δική μου, των 30άρηδων, άλλα περίμενε από το επάγγελμα αυτό και δυστυχώς άλλα βρήκε. Παλιότερα, όταν είμασταν νεότεροι, διαβάζαμε εφημερίδες, κυκλοφορούσαν τόσα έντυπα. Σήμερα δεν κυκλοφορεί σχεδόν τίποτα. Η κρίση στον χώρο της ενημέρωσης ξεκίνησε πολύ νωρίτερα από την κρίση στην οικονομία. Σήμερα ζούμε τον απόλυτο εργασιακό «τυφώνα». Αρκεί να δει κανείς τα ποσοστά της ανεργίας. Είμαστε από τους επαγγελματικούς τομείς που επλήγησαν περισσότερο. Δυστυχώς, όποιος δημοσιογράφος χάνει την δουλειά του, εισέρχεται σε μια μακρά περίοδο αβεβαιότητας, και τότε αναφύεται ένα βασανιστικό ερώτημα: Παραμένει στο επάγγελμα, έστω και άνεργος ή προσπαθεί να βρει μια άλλη δουλειά; Το πρόβλημα βέβαια έχει να κάνει και με το μέρος που ζούμε. Η Θεσσαλονίκη είναι ένα «χωριό» συγκριτικά με την Αθήνα, όσον αφορά την οργάνωση, την δομή, και βεβαίως τις απολαβές της διαδιακτυακής ενημέρωσης. Στην πόλη μας, οι δημοσιογράφοι που αποφοιτούν από τις σχολές μπορούν να απασχοληθούν σε ένα site είτε ως πρακτικάριοι, είτε λαμβάνοντας πενιχρά μηνιάτικα» εξηγεί στο bangladeshnews. gr, ο Λευτέρης Ζαβλιάρης, δημοσιογράφος στην εφημερίδα «Καρφίτσα» και στο karfitsa.gr.
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΜΕΝΟΙ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΑ…
«Kάποτε τροφοδοτούμασταν από την αγορά και την διαφήμιση. Αυτά σήμερα δεν υπάρχουν. Στην Θεσσαλονίκη ειδικότερα, είναι νεκρά. Εξαφανισμένη και η κρατική διαφήμιση. Οι συνέπειες είναι φοβερές. Δείτε π.χ, τον «Αγγελιοφόρο». Ιστορικό έντυπο της πόλης. Έκλεισε. Ποιες εναλλακτικές απομένουν στους δημοσιογράφους της Θεσσαλονίκης σε περίπτωση που χάσουν την δουλειά τους; Να «μεταναστεύσουν» σε Αθήνα ή Κύπρο. Να ψάξουν να βρουν άλλη δουλειά. Είναι αναγκαίο να έχουμε μια εναλλακτική, ένα σχέδιο Β, αν πάει κάτι στραβά».
ΑΠΟ ΤΗΝ ΩΡΑ ΠΟΥ «ΧΑΘΗΚΑΝ» ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ, «ΧΑΘΗΚΑΝ» ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ…
«Είμαστε σε μια μεταβατική περίοδο, κατά την οποία τα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης ανέρχονται ραγδαία και ο παραδοσιακός τύπος υποχωρεί. Το νέο σκηνικό δεν έχει ξεδιπλωθεί ακόμη ολοκληρωτικά. Οι εφημερίδες χάνουν συνεχώς φύλλα, προς όφελος του internet. H οικονομική κρίση σχεδόν «εξαφάνισε» τις διαφημίσεις με συνέπεια τον ισχυρό κλονισμό των ΜΜΕ. Οι βάσικοι πρόσοδοι για τα μέσα ήταν τρεις: Διαφήμιση μέσω ιδιωτικής αγοράς, εύκολος τραπεζικός δανεισμός, και επιχειρηματίες που ήθελαν το δικό τους μέσο ενημέρωσης, ακόμη και αν αυτό εξελισσόταν σε ζημιογόνο. Έτσι και αλλιώς, βασίζονταν στις άλλες τους εταιρείες, για να ισοφαρίσουν τις ζημιές. Η κρίση έβαλε τέλος σε όλα αυτά. Η ιδιωτική οικονομία δεν μπορεί να στηρίξει τα ΜΜΕ, ενώ η δημοσιονομική προσαρμογή περιόρισε δραματικά τις διαφημιστικές καταχωρήσεις από το δημόσιο. Και κάπως έτσι, φτάσαμε εδώ που φτάσαμε» εξηγεί στο bangladeshnews.gr ο πρώην πρόεδρος της ΕΣΗΕΜΘ, Μάκης Βοϊτσίδης.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΑΛΣΑΜΙΔΗΣ
Αλήθεια, γιατί δε ρωτάτε κάποιους από τους ανέργους δημοσιογράφους του «Αγγελιοφόρου» ή τους απλήρωτους συντάκτες της «Μακεδονίας» να σας μιλήσει για το τι βιώνει και το τι συμβαίνει στην «αγορά» εργασίας;
Οσο για τον συνταξιούχο πρώην πρόεδρο της ΕΣΗΕΜ-Θ, ρωτήστε τον τι έκανε ως προϊστάμενος και ως πρόεδρος του σωματείου, όταν η εργοδοσία του «Αγγελιοφόρου» απέλυσε τους 10 αθλητικογράφους που ο ίδιος καθοδηγούσε.