CAPITAL CONTROLS: «ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΑΝ» ΤΙΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Αποδυναμώνει τις γραμμές άμυνας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (μμε) η διατήρηση για μεγάλο διάστημα των capital controls, επισημαίνει έρευνα της Εθνικής Τράπεζας.

Περισσότερες από τις μισές μμε είχαν κρατήσει χρηματικά διαθέσιμα εκτός του τραπεζικού συστήματος ως προετοιμασία για το ενδεχόμενο κεφαλαιακών ελέγχων, ενώ ειδικά οι επιχειρήσεις από τους κλάδους εμπορίου και βιομηχανίας είχαν τη δυνατότητα και διακράτησης αποθεμάτων.

Αυτή η «θωράκιση» που καταγράφεται για τις 8 από τις 10 επιχειρήσεις είναι πεπερασμένη χρονικά, τονίζεται στην έρευνα.

Τα συμπεράσματα

Αν η άρση των capital controls γίνει σχετικά σύντομα, τα δύο τρίτα των επιχειρήσεων που απάντησαν στο σχετικό ερωτηματολόγιο, εκτιμούν ότι σε λιγότερο από τρεις μήνες θα επανέλθουν σε ομαλή κατάσταση λειτουργίας, ενώ το ένα τρίτο απαντά ότι η κανονικότητα θα επανέλθει άμεσα.

Με αυτά τα δεδομένα, η ταχεία άρση των κεφαλαιακών περιορισμών είναι κρίσιμης σημασίας για να παραμείνει η επίδρασή τους στις μμε στα τρέχοντα, σχετικά διαχειρίσιμα, επίπεδα, τονίζει η Εθνική.

Με βάση το δείγμα των 1.200 επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα, υπό την πίεση της πολιτικής αβεβαιότητας και της επιβολής κεφαλαιακών ελέγχων, οι μμε κατέγραψαν σημαντική πτώση πωλήσεων κατά το τρίτο τρίμηνο του 2015, η οποία άγγιξε το 15% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2014, έναντι πτώσης 4% κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2015, με την πτώση για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις να φτάνει το 23% και το 10% κατά τα αντίστοιχα τρίμηνα.

Παράλληλα, οι εξαγωγές δέχθηκαν πιέσεις, με αποτέλεσμα να περιοριστούν κατά 9% το τρίτο τρίμηνο του 2015 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2014, με την πτώση για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις να φτάνει το 28% κατά το αντίστοιχο διάστημα.

Σε επίπεδο κλάδων, θετικά ξεχωρίζει η βιομηχανία χημικών, η πληροφορική και ο τουρισμός, ενώ πιο αδύναμοι παρουσιάζονται οι τομείς των κατασκευών και του λιανικού εμπορίου.

Η επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων φαίνεται να έπληξε περισσότερο τις μμε σε σχέση με τις μεγάλες επιχειρήσεις, καθώς η διαφορά στον ρυθμό πτώσης των πωλήσεων έφτασε τις 7,2 ποσοστιαίες μονάδες το τρίτο τρίμηνο του 2015, αφού διαμορφώθηκε στο 7,8% για τις μεγάλες.

Το 87% των επιχειρήσεων δήλωσε ότι αντιμετώπισε σημαντικά προβλήματα λόγω της επιβολής των capital controls και συγκεκριμένα στην προμήθεια πρώτων υλών (το 39% σε μεγάλο βαθμό και ένα ακόμη 39% σε κάποιο βαθμό), τη χρήση υπηρεσιών από το εξωτερικό (το 35% σε μεγάλο βαθμό και 27% σε κάποιο βαθμό) και την είσπραξη απαιτήσεων (31% σε μεγάλο βαθμό και 51% σε κάποιο βαθμό).

Όπως καταγράφεται στην έρευνα, περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις δηλώνουν ότι είχαν προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο επιβολής κεφαλαιακών ελέγχων, έχοντας διακρατήσει χρηματικά διαθέσιμα εκτός τραπεζικού συστήματος (το 21% επαρκή και το 36% σε κάποιο βαθμό).

Ειδικά στους κλάδους εμπορίου και βιομηχανίας που καλύπτουν το 70% του τομέα των μμε, υπάρχει και δεύτερο μέσο θωράκισης έναντι των κεφαλαιακών ελέγχων: η διακράτηση αποθεμάτων.

Υπό αυτό το πρίσμα, το ποσοστό των επιχειρήσεων που έχει είτε επαρκή χρηματικά διαθέσιμα είτε επαρκή αποθέματα ξεπερνά το 80%.

Οι μμε προσδοκούν γρήγορη άρση των capital controls και για τον λόγο αυτό λιγότερες από τις μισές έχουν αλλάξει τη μεσοπρόθεσμή στρατηγική τους, ενώ το 87% δήλωσε βραχυπρόθεσμες αναγκαστικές αλλαγές.

Συγκεκριμένα, το ένα τέταρτο των μμε ακύρωσε επενδυτικά σχέδια, το 22% περιόρισε την απασχόληση, το 7% προχώρησε σε προσωρινή διακοπή λειτουργίας και μόνο το 1% μετέφερε την έδρα του στο εξωτερικό.

Παρότι επιδεινώθηκε σημαντικά η βραχυπρόθεσμη πορεία τους, η πλειονότητα των μμε εκτιμά ότι δεν θα επηρεαστούν οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές τους, και μάλιστα το ποσοστό των μμε που δηλώνει ότι έχει αναπτυξιακό στόχο αυξήθηκε στο 42% του τομέα κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2015 από 36% κατά το πρώτο εξάμηνο, ωστόσο παραμένει σε χαμηλότερο επίπεδο σε σχέση με το δεύτερο εξάμηνο του 2014.

Ηλεκτρονικές συναλλαγές

Το θετικό παρεπόμενο των κεφαλαιακών ελέγχων είναι η αύξηση της χρήσης e-banking και μηχανημάτων για κάρτες (POS).

Ειδικά στις μικρότερες επιχειρήσεις, με πωλήσεις μέχρι 2,5 εκατ. ευρώ, το 12% αυτών τοποθέτησε POS λόγω των κεφαλαιακών ελέγχων, με αποτέλεσμα το συνολικό ποσοστό τους με POS να ανέλθει στο 40%, ποσοστό αντίστοιχο με των μεγαλύτερων επιχειρήσεων.

Το 14% των επιχειρήσεων αυτών ξεκίνησε τη χρήση υπηρεσιών e-banking λόγω των κεφαλαιακών ελέγχων, φθάνοντας το συνολικό ποσοστό τους με e-banking κοντά στο 90%.

Πηγή: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ